محققان انستیتوی کارولینسکا سوئد و دانشگاه سنت لوییس در آمریکا اخیرا کشف کرده‌اند که پرو‌تئین‌های موجود در ابریشم عنکبوت را می‌توان با پروتئین‌های بیولوژیک فعال ترکیب و سپس آن‌ها را با دمای بدن به یک ژل تبدیل کرد. این کشف جدید می‌تواند در زمینه‌هایی نظیر تزریق دارو، مهندسی بافت و موارد دیگر کاربرد داشته باشد.

به گفته «آنا رایزینگ»، یکی از محققان ارشد این پژوهش، او و تیمش توانسته‌اند روش کاملا تازه‌ای را برای ساخت یک ژل سه بعدی از ابریشم عنکبوت (ماده مورد نیاز جهت تنیدن تار) توسعه دهند.

ژل مذکور را می‌توان به گونه‌ای طراحی کرد تا قادر باشد پروتئین‌های حقیقی را به بدن برساند. همچنین متد مورد استفاده آنها چنان ملایم است که حتی می‌توان آن را برای پروتئین‌های حساس‌تر هم به کار برد.

دانشمندان امیدوارند در آینده از طریق این تحقیقات یک محلول پروتئینی قابل تزریق تولید کنند که پس از ورود به بدن حالت ژلاتینی به خود بگیرد. این ماده در صورت ساخته شدن می‌تواند در زمینه تزریق تحت کنترل دارو به بدن استفاده شود، همچنین می‌توان ماده مذکور را در صنایع شیمایی با آنزیم‌ها نیز ترکیب کرد.

علت استفاده از ابریشم عنکبوت در این تحقیقات

گفتنی است که توانایی عنکبوت‌ها در تنیدن تارهای فوق‌العاده با دوام از یک پروتئین موجود در ابریشم، توجه محققان را به مکانیسم مولکولی پشت این فرایند معطوف کرد. آنها به خصوص در پی درک این مورد بودند که چطور تارها در هنگام تنیده شدن به هم به یکدیگر نمی‌چسبند.

این محققین همچنین پیش از این نیز روشی برای تولید پروتئین‌های ارزشمند توسعه داده بودند، روش مذکور بر اساس همان فرایندی ایجاد شده که عنکبوت‌ها آن را جهت تولید و ذخیره‌سازی پروتئین ابریشم مورد استفاده قرار می‌دهند.

بدین ترتیب آنها قبلا نشان داده بودند یک بخش خاص از پروتئین ابریشم عنکبوت که «ترمینال N» نام دارد به مقادیر بالا تولید می‌شود و می‌تواند شکل محلولی باقی پروتئین‌ها را حفظ کند. حال تحقیقات جدید مورد بحث نیز بیانگر آن هستند که بخش ترمینال N از این قابلیت برخوردار است تا به رگه‌های کوچکی تغییر شکل دهد.

بدین ترتیب این تغییر شکل، اگر در دمای 37 درجه سلسیوس قرار گیرد باعث می‌شود تا محلول پروتئینی شکل ژلاتینی را به خودش بگیرد.